Private eigendom, publieke macht

Op 9 december 2019 gaf prof. dr. Rutger Claassen (Filosofie en Religiewetenschap) zijn oratie bij zijn benoeming tot hoogleraar Politieke Filosofie en Economische Ethiek. Recentelijk is deze oratie gepubliceerd bij Boom uitgevers Den Haag.

Privaat vs. publiek

Van oudsher proberen liberaal-democratische samenlevingen private en publieke sferen gescheiden te houden. Individuen en bedrijven kunnen privaat handelen op de markt, winst maken en daar de vruchten van plukken. De publieke macht moet daar onafhankelijk van uitgeoefend worden, op democratische basis. Maar die strikte scheiding tussen privaat en publiek staat onder druk. Oligarchen beïnvloeden in veel landen de politiek, door partijdonaties en lobbyactiviteiten. Bedrijven reguleren hun eigen activiteiten, en overheden slagen er in een geglobaliseerde economie lang niet altijd in om daar effectieve controle over te hebben.

Een filosofische blik

In dit boek presenteert Claassen een filosofische analyse van de relatie tussen privaat en publiek. In het feodalisme waren beide op een ongezonde manier met elkaar verweven. In reactie daarop ontstond in de achttiende eeuw de moderne, open samenleving. Maar vandaag de dag lijken we een terugval te beleven. Opnieuw vermengen economische en politieke belangen zich, ten koste van burgers. Zijn we aangeland in een ‘neo-feodaal’ tijdperk? En hoe reageren we daarop? Dit boek is voor iedereen die wil begrijpen hoe politiek en economie elkaar beïnvloeden, en hoe een filosofische blik ons daarbij kan helpen.